SOUND DERGİSİ NİSAN 2009 SAYISINDA YAYINLANMIŞTIR
Email: aliinceoglu@gmail.com
Web: www.myspace.com/aliinceoglu
Cakewalk, 2008 yılının ikinci yarısında “Sonar 8 Producer Edition” ve “Sonar 8 Studio” olarak yazılımın iki farklı sürümünü piyasaya sundu. Producer Edition, içerdiği özellikler dolayısıyla “Studio” sürümüne göre daha pahalı olmakla beraber, kullanıcının her türlü kayıt, aranje, miks ve mastering ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede bir yazılım. Sınırsız kanal olanağı, ilham verici ve piyasadaki en iyi bir sanal enstrüman koleksiyonuna sahip, endüstriye kılavuzluk eden 64-bit yüksek ses kalitesiyle ödül kazanmış olan Sonar 8 Producer Edition, bilgisayarınızda vazgeçilmez bir DAW olarak yerini almaya hazır.
Sonar 8 Producer Edition, daha önceki sürümlerine eklenen özelliklerle, piyasada bulunan en popüler müzik prodüksiyon yazılımları Protools, Cubase ve Logic gibi programlarla başa baş bir şekilde piyasada yerini almayı başardı. Uzun yıllardır Cakewalk’u kaliteli, kullanıcı dostu, her türlü donanımla kolay kullanılabilen, alışılagelmiş diğer yazılımlara göre her zaman daha yenilikçi, uyumlu bir DAW olarak tanıdık. Bu yazıya, Sonar 8 Producer Edition’in en ağır topları olan, müzik prodüksiyonunuzda kullanmaktan kendinizi alamayacağınız sanal enstrümanlar, efekt ve ses işleme plugin’lerinden birkaçına göz atarak başlıyoruz.
Daha önceki erken sürümlerinde de bulunan “Soft Synth”lerine ek olarak “Loop” performans enstrümanı olarak bilinen Beat Scape, programın en önemli yeni eklentilerinden sadece biri. Beat Scape, 16 adet sanal trigger pad ve her biri gelişmiş REX file player, step sequencer, efekt işlemcisi, dilimleme araçları, geniş midi kontrolü sayesinde loop bazlı ritimleri kolaylıkla üretebilir, sürükle ve bırak tekniği ile sesleri kolayca sanal pad’lere yükleyebilir ve programlayabilirsiniz. Sonar’ın parçası olması dolayısıyla bu enstrüman, programa öyle entegre edilmiştir ki, kullanıcıya yarattığı sampler’i track görüntü penceresi ve kullanıcı ara yüzü (GUI) arasında rahatça sürükleme imkanı sağlamaktadır.
Beat Scape, çoklu loop’ları, aynı tempoya uyarlama, groove’u değiştirmeden parçalı loop’ları tekrar sıralama ve sanal trigger pad’lerine kolayca loop yükleyip remiks yapmaya, enstrüman çalma hissiyle kullanmanıza olanak sunuyor. Ayrıca Sonar 8 Producer Edition programı paketinde, kurulum DVD’leri arasında Beatscape’e ait olan 4GB’lik geniş bir ses bankası mevcut. Beat Scape, sezgisel, yaratıcı ve kullanımı eğlenceli bir synth olarak Sonar 8 Producer Edition sürümüyle beraber geliyor.
NATIVE INSTRUMENTS GUITAR RIG 3 LE
Gitaristlerin en favori yazılımlarından biri olan Native Instruments Gitar Rig 3 LE amplifikatör simülasyon yazılımı, Sonar 8 Producer Edition’in bir diğer önemli eklentilerinden. Eğer gitar çalıyor ve evinizde kayıt yapıyorsanız, bu yazılımın hazır preset’lerinden faydalanabilir veya kendi sound’unuzu hazırlayabileceğiniz kompozisyonunuza profesyonel bir etki katabilirsiniz. Bu sürümünde, 3 farklı amplifikatör ve kabinet, 11 efekt, akort cihazı, metronom ve 50’nin üzerinde hazır preset bulunuyor.TRUE PIANOS AMBER MODULE
True Pianos Amber Module, muhteşem ses kalitesi, gerçek akustik piyano sound’u ve düşük CPU kullanımı ile optimal performans sağlayan, ödüllü tümüyle modellenmiş synth, 7 piyano modeli, yankı ve hız (reverb ve velocity) kontrolleri gibi özellikleri ile, her türlü beklentinizi karşılayacak “VSTi” olarak Synth Rack’de yerini almaya hazır. Kullanıcı dostu arayüzünde “Amber Grand Piano Module” altında bulunan “reverb amount” ve “room” size seçebileceğiniz Defult, Bright, Ambient, Narrow, Wide, Studio, ve Large gibi yedi adet modellenmiş akustik piyano sound’una istediğiniz genişlik, hacim ve yumuşak bir etki katmanızı sağlıyor.TS64 TRANSIENT SHAPER
Sonar 8’in yeniliklerine ek olarak “audio engine”i diğer sürümlerine göre yenilenmiş ve geliştirilmiş. Bununla beraber Sonar’ın bugüne kadar çıkmış diğer bütün sürümlerinde olduğu gibi ilk bakışta hemen göze çarpmayan fakat kullandıkça keşfedeceğiniz gizli saklı çok değerli taşları mevcut. Bu kategoriye ait TL64 Tube Leveler, Vintage Channel VC 64 ve TS64 Transient Shaper bunlara örnek olabilecek plugin’lerden sadece birkaçı.TS64 Transient Shaper, sıradan ve alışılmış bir plugin olmamakla beraber, her zaman kullandığımız DAW’larla gelen standart özelliklere sahip basit bir plugin değil. Sadece tipik bir kompresör değil, daha transparan, audio sinyallerini istediğiniz yönde şekillendirmenize yardımcı olacak “powerful envelope/ transient-detection, linear-phase filtering, gain-shaping, automatable parameters” gibi özellikleri içermekte. TS64 Transient Shaper, başlıca davul ve perküsyon için tasarlanmış bir plugin olmasının yanında gitar ve elektrik piyano gibi vurmalı (perküsif) seslerde de kullanmak mümkün.
TS64 Transient Shaper’ı Sonar dışında VST pluginleri destekleyen diğer DAW’lar ile (Steinberg Wavelab, Sony Sound Forge) gibi programlarla da kullanmak mümkün. Bunun yanında, Sonar’ın görsellerinin değiştirebildiği gibi TS64’un ön paneli de isteğe göre kişiselleştirilebiliyor.
TL64 TUBE LEVELER
TL64 Tube Leveler’i (preamp/processor), gelişmiş “analog vacuum-tube” devre modellemesi olarak da adlandırabiliriz. Çok yüksek ve sıcak analog ses kalitesiyle miks yaparken dilediğiniz kanaldaki enstrümanlarda, master ya da tüm miksinizde kullanabilme rahatlığı sunan bu plugin, kulağınızdaki sound’u yakalamaya yardımcı olmakla kalmayıp miksinizi çok daha temiz, gerçekçi ve canlı hale getirecek.Dijital audio kayıtları zaman zaman cansız ve çok steril duyulabiliyor. Bu sorunu aşmak ve sound’unuzu en dinlenilebilir hale getirmek için yardımcı donanımlara ve araçlara ihtiyacımız oluyor. Kompresör, destressor, ekolayzer ve bunun gibi donanımları temin etmeye çalıştığımızda ise, şüphesiz fiyatlarıyla bütçemizin çok üstünde kalabiliyor. Bu bütçe sorununu kullandığımız DAW ile gelen TL64 Tube Leveler gibi plugin’ler sayesinde donanımlarla elde edebileceğimiz sound’lara yaklaşarak çözmüş oluyoruz. TL 64 Tube Leveler,TS64 Transient Shaper, Sonar 8 Producer Edition’ın içinde barındırdığı 6 hazır preset ile beraber geliyor.
DIMENSION PRO
“Dimension Pro”, çok güçlü sample playback motoru ile eşleşmiş ve gelişmiş sentez yeteneğine sahip bir synthesizer. Etraflı ve geniş bir ses bankasına sahip olan synth, farklı müzik tarzlarında da kolay ve çok seçenekli kullanım sağlıyor. “Dimension Pro” aynı zamanda geliştirilebilir bir ses bankasına sahip. Birden fazla ve farklı değiştirilebilir sound’ları eş zamanlı olarak kullanılabiliyor. “Sample-playback”i olmasının yanında “Physical Modeling (Waveguide)” ve “Wavetable Synthesis” gibi özelliklere sahip bir plugin. Bu özellikler sayesinde geniş sound seçeneği, sentez edilmiş analog karakterdeki sound’u, tam doğru akustik enstrüman reprodüksiyonu olanağı sağlıyor. Sadece Dimension Pro için hazırlanmış olan “The Dijital Sound Factory Classic Keys” expansion paketi, orjinal “E-MU Proteus 2000” ve “Vintage Key Sound” modülleri desinatörleri tarafından tasarlanmış 1GB’lık klasik elektrik piyano ses bankası da Sonar 8 kurulum DVD’lerinde bulunuyor. Yine bu kütüphaneye benzer olan “Hollywood Edge FX” plugin’i bir diğer önemli ses koleksiyonlarından.
Dimension Pro sadece Sonar 8 Producer Edition versiyonunda mevcut ve (Dimesion Pro expansion pack 1 ve 2 adında) 1tam kapsamlı DVD ekstra ses bankasıyla beraber geliyor. Expansion pack 1 ve 2 de bulunan bazı sesler ve eklentileri şöyle sıralamak mümkün:
350 yeni program ve 240MB üzerinde sample, “Wavetable”, “Digital FM sound dimensions”, “electric pianos”, “guitars”, “leads and keys”, “orchestral sounds”, “organs”, “real and synth basses”, “clusters and harmonies”, “siplits”, “layers”, “sweeps”, “analog sounds”, “pads”, “world sounds”, “Hammond B3 organ”, RX2 formatında “hip-hop and drum n’bass grooves” sayılabilir.
GELİŞTİRİLMİŞ CPU PERFORMANSI
Sonar 8’in bu sürümüyle diğerleri arasındaki en büyük ve göze çarpan farklılıklarından biri de CPU performansının geliştirilmiş olması. Geliştirilmiş olan bu özellikte kullanıcıya programın açılma esnasında ve proje üzerinde işlem yaparken istikrarlı, sorunsuz, rahat ve hızlı çalışabilme olanağı sunuyor. Bunun dışında:
Daha hızlı açılış, kaydetme ve kapanma
Birden fazla çoklu kanallar üzerinde çalışırken performans artışı ve gecikmeyi (latency) en düşük seviyede kullanabilme
Pencereleri kapatıp açma, büyütme küçültme işlemini gerçekleştirirken meydana gelen titreşimi azaltma
Mikser üzerindeki kanal volüm metrelerinin performansının iyileştirilmesi
Daha hızlı ve hassas tepkili zoom-in, zoom-out ve scroll özelliği gibi özelliklerde Sonar 8 Producer Edition’a geliştirilmiş CPU performansının sağladığı avantajlardan.
Cakewalk Roland, yazılımlarını kaynak kodlarını en iyi şekilde kullanarak geliştirerek en verimli hale getirmek için gayret gösteren bir şirket. Bunun sonucunda, Sonar 8 Producer Edition’ın geliştirilmiş performansı, yüksek kanal sayısı, düşük gecikme, daha kısa zamanda açılma süresi ve baştan başlatmadan audio driver’ları arasında geçiş (ASIO’dan, WDM, WASAPI, ya da MME’ye, veya, WDM’den MME’ye) sağlıyor.
Kozmetiğe de önem veren Sonar 8, kullanıcıların uzun süren çalışmalar sonunda kaynaklanan göz yorgunluklarını daha asgari seviyeye indirmek için tüm pencere ve görsellerinde koyu ve karşıt renkler tercih etmiş. Kullanıcı isteğe göre menüden “options” sekmesi altında bulunan “colors” ikonuna tıklayıp hazır renk preset’lerini seçerek, her “audio ve midi kanalları” renklerinin en ince detaylarını değiştirip, “Brightness, Hue, Saturation” ayarlarını değiştirerek kendi özel preset’ini oluşturabiliyor.
Bildiğimiz gibi stüdyolarda kullanılan tüm profesyonel DAW programlarının kullanıcılardan gelen yorumlar, tepkiler, sorunlar ve eksiklikleri internet üzerinden iletmeye yardımcı olan özellikleri bulunuyor. Programcılar, kullanıcılardan bu yönde gelen bilgiler doğrultusunda programın daha verimli çalışabilmesi için gereken yama (patch), güncelleme (update) gibi eklentileri resmi internet sitelerinde yayınlıyorlar. Eğer kayıtlı kullanıcı iseniz bu eklentilerden faydalanabiliyorsunuz. İşletim sisteminizde kullandığınız her türlü DAW ve VST, VSTi, DXi gibi programlarında zaman içinde güncellemelerini yapmak yazılımlarınızın daha rahat, sorunsuz ve uyumlu çalışmasına yardımcı oluyor. 2008’in son yarısı ve 2009 yılının ilk aylarından bu yana Cakewalk Sonar 8 Producer Edition için çıkan Producer 8.0.1, 8.0.2, ve en son 8.3.1’den oluşan 3 yama paketi bulunuyor. Cakewalk Producer Edition 8, bu sürümü ile tüm müzik severlere dijital ortamda prodüksiyonları için her türlü ihtiyaçlarını karşılayacak bir paket sunuyor, yeni kullanıcılar için de keşfettikçe vazgeçemeyecekleri favori bir program haline geliyor. Gelecek sayıda bu köşede, Sonar 8 Producer Edition’da bulunan mikser, “synth rack”, “Boost 11” efekti, “session drummer” samplerı gibi diğer önemli özellikleri ve işleyişleri ile ilgili konuları ele alacağız. Bana aliinceoglu@gmail.com yada aliinceoglu@myspace.com adreslerinden ulaşabilirsiniz.
KAYNAKLAR:
Cakewalk by Roland. Sonar 8. www.cakewalk.com/Products/SONAR. Mart, 2009.
Bu yazıya olan değerli katkılarından dolayı Deniz Hasırcı’ya teşekkürler.
