Email: aliinceoglu@gmail.com
Web: www.myspace.com/aliinceoglu
Bu yazıda Cakewalk Sonar 8 Producer Edition’ı ilk açtığınızda basitçe kendi kanallarınızı oluşturma, projenizi oluştururken ihtiyacınız olacak kanalları kullanma, kanalların kaynak seçimleri (“in” ve “out”), midi ve audio kaydı gibi temel konuları ele alacağız.
Yeni kullanıcılar projelerini yaratmak için ihtiyaçları olan kanalları program açılışında ekrana gelen “Quick Start” penceresindeki “Create a New Project” sekmesini işaretleyerek başlayabilirler (Resim 1). Bu işlemden önce hatırlamanız gereken, programı ilk kurduğunuzda bir kereye mahsus olmak üzere yapılan ve daha önce kurulumunu yapmış olduğunuz ses kartınızı programın tanımasını sağlamak. Ses kartınızın program tarafından tanınması çok kısa ve basit bir işlem. Program ilk açılışta sahip olduğunuz ses kartını tanımlıyor ve test ediyor. Ses kartınız tanımlandıktan sonra program sizden “midi input ve output ayarlarını yapmanız için gerekli olan pencereyi açıyor (Resim 2). Bir kereliğine midi input ve output seçildikten sonra Quick Start penceresi projenize başlamak için ekrana geliyor.
Quick Start penceresinde bulunan Create a New Project sekmesini tıkladıktan sonra “New Project” file penceresi projenizi oluşturmak için gerekli olan seçenekleri size sunuyor. Öncelikli olarak, Template özelliği projenin temelini oluşturur.
TEMPLATE
Projenizde ihtiyacınız olan midi ya da audio kanallarının şablon olarak gelmesinin yanı sıra stereo mastering, “vox+gitar” ve farklı müzik tarzları yaratmak için kullanabileceğiniz diğer hazır şablonlar, New Project File (Resim 3) penceresinde bulunan diğer seçeneklerden sadece birkaçı. Projenize başlarken “Template” sekmesinden “Normal” seçeneği tıklandığında 2 adet “audio”, 2 adet “midi”, “master”, “metronom” ve “fx send” olarak toplam 7 kanal açılıyor. Eğer hazır Template kullanmayacaksanız “Blank” seçeneğini tıklayıp istediğiniz audio ve midi kanallarını “toolbar”da bulunan “insert” (Resim 4) sekmesinden açabiliyorsunuz.AUDIO KANAL KAYDI
Kayıt yapmak istediğiniz audio kanalını açtıktan sonra ilk yapmanız gereken kanala giren sinyal kaynağını seçmek olacaktır. Bu işlemi gerçekleştirmek için projenize açtığınız audio kanalında bulunan input seçeneğinden (Resim 5) ses kaynağınız (gitar, klavye vb.) ses kartınızın hangi girişine bağlı ise o girişi seçiyorsunuz. Sinyal kaynağı seçildikten sonra kanala giren sinyali duyabilmek için kanal üzerinde bulunan input monitor‘ünü (Resim 6) aktif hale getirmek gerekiyor. Bu işlemlerden sonra kayda başlamak için kanal üzerinde bulunan “R” butonuna basıp kayda hazır hale geliyorsunuz. Daha sonra tek yapmanız gereken Transport üzerinden “R” ya da klavyeden aynı tuşa basmanız yeterli olacaktır.
Kayıt esnasında eğer davul ya da ritim kanallarınız yoksa, metronom kullanmak size büyük kolaylık sağlayacaktır. Bu özelliği de Transport (Resim 7) üzerinden kolayca aktif hale getirmek mümkün. Kayıt sırasında kontrol etmeniz gereken önemli unsurlardan biri ise gecikme süresidir. Sinyal ses kartına girdiği andan kulağınıza ulaşıncaya kadar gecikmeye uğrar. Bu gecikme değeri ses kartınızın sahip olduğu özelliklerle bağlantılıdır. Performansı yüksek profesyonel ses kartlarının gecikme süreleri çok düşük olmakla beraber, ev stüdyoları için tasarlanmış diğer ses kartlarıyla da çok düşük gecikme sürelerinde de çalışmak mümkündür. Gecikme süresi toolbar’da bulunan “Options” seçeneğinden “Audio” sekmesi tıklanarak “Asio” panel üzerinden ayarlanabilir.
MİDİ KANAL KAYDI
Midi kanalda yapılacak olan kayıt işlemi için her şeyden önce kayıt edeceğiniz midi’nin hangi sanal enstrüman tarafından okutulacağına karar vermek olacaktır. Daha önceki yazımda “Synth Rack” ve işleyişi ile ilgili temel bilgiler vermiştim. Synth Rack penceresi Sonar içinde kullanmak istediğiniz her türlü Soft Synth’inizi projeniz içerisinde açmaya, düzenlemeye ve kaldırmaya yarayan bir araçtır.
Audio ve Midi kanal kaydı işlemlerinden farklı olarak Tuş Atama işlemi projelerinize yardımcı olabilecek en önemli özelliklerden biridir. Daha önceki yazılarımda kullanıcıların programa daha kolay alışabilmeleri için klavye kısa yollarının isteğe bağlı olarak değiştirilebileceğinden bahsetmiştim. Bu özellik kullanıcıya çalışma esnasında en sık kullandığı özelliklere daha hızlı bir şekilde ulaşmasını sağlıyor. “Key Bindings” olarak adlandırılan bu özellik, “Options” sekmesi altında bulunuyor. İstediğiniz işlemi seçeceğiniz tuşa atamak için Key Bindings (Resim 9) penceresinde bulunan işlemler listesinden seçip “Global Key Assignment” sekmesinde işaretleyip “Locate Key” ile onaylamak yeterli oluyor. Böylelikle programa daha hızlı adapte olup işlemlere olan hâkimiyetiniz artıyor.
Gelecek sayıda bu köşede Sonar 8 Producer Edition’da midi kayıtlarınızı audio’ya çevirme, menü ve toolbar’ınızı kişiselleştirme gibi konuları ve programın ara yüzüyle ilgili önemli bilgileri tartışacağız. Buna ek olarak, görsel olarak proje sürecini hızlandıracak detayları, tamamlanmış albüm proje örnekleriyle inceleyeceğiz.
